Histoire Passion - Saintonge Aunis Angoumois

Accueil > Grands thèmes d’histoire locale > Etablissements religieux > Abbayes, monastères et commanderies > Ordre de Saint-Benoît > Charroux (86) > 1451 - Abbaye de Charroux (Vienne) : ses dépendances en Saintonge et en (...)

1451 - Abbaye de Charroux (Vienne) : ses dépendances en Saintonge et en Angoumois

mardi 31 juillet 2012, par Pierre, 1322 visites.

L’abbaye de Charroux, ordre de Saint Benoit, fut en son temps l’une des plus importantes de France. Ses dépendances s’étendaient sur de nombreux diocèses : Poitiers, Saintes, Angoulême, Limoges, Clermont, Périgueux, Agen, Beauvais, Bordeaux, Cahors, Reims et Thérouanne. L’inventaire de ses établissements et dépendances présenté ici a été établi par Dom Fonteneau (1705-1781), à partir d’une compilation de pouillés du 15ème siècle.

Cet inventaire sera prochainement complèté par des extraits de cartulaires concernant les établissements situés en Saintonge et Angoumois, et plus particulièrement ceux de Cressé (Charente-Maritime) et de Vouharte (Charente)

Source : Indicateur archéologique de l’arrondissement de Civrai : depuis l’époque anté-historique jusqu’à nos jours, pour servir à la statistique monumentale du département de la Vienne - P. Amédée Brouillet - Civrai - 1865 - BNF Gallica

Voir la carte des lieux cités

Nomina prioratum à regali monasterio Karrofensi (Charroux) ordinis sti Benedicti, pictav. diocesis a sede apostolicâ immediate dependentis dependentium, quorum collatio et omnimoda alia dispositio ad dominum abbatem dicti monasterii immediate ac pleno jure pertinet, nec non et nomina beneficiorum soecularium, quorum praesentatio ratione suae dignitatis abbatialis ad eumdem dominum abbatem pertinet.

Prioratus claustralis, cujus provisio est ad nutum domini abbatis ; et cum olim super hoc questio mota fuisset pro dicto domino abbate fuit judicatum ad illud officium nisi capaciores et integerrimi perveniant religiosi.
Elemosinaria dicti monasterii.
Prepositura.
Cameraria.
Infirmaria.
Thesauraria.

 Diocèse de Poitiers

L’abbaye de Charroux (Vienne)

Capellae.

- Capella Sanctae Catharinae in dicto monasterio ;
- Capella digni Voti in dicto monasterio.
- Capella Sancti Anthonii prope et extra monasterium et juxta elemosinariam.
- Capella Sancti Andreae in oppido Karrofensi,
- Capella Santi Laurencii prope et extra muros Karrofensi.
- Capella Sancti Petri, prope et juxta ecclesiam dicti monasterii.
- Capella Sancti Ursini et Sancti Johannis Evangeliste de Rupe-mellia, vulgo de Rochemeau.

Priorati et Ecclesiae parochiales.

- Ecclesia parochialis Sancti Sulpitii de Karrofio.
- Ecclesia parochialis Sancti Michaelis.
- Prioratus Sancti Rémigii, vulgo Sanctae Christinae extra urbem Karrofensem.
- Prioratus Sancti Clementini prope castellum de Civrai, est ex antiqua fundatione dicti monasterii. Debet domino abbati quindecim libras annuae pensionis sive mesagii persolvendas in dicto monasterio annuatim et adesse capitulo generali.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus conventualis Beatae Mariae de Laude, Alloue, est et à prima et antiqua fundatione. Debet solvere domino abbati 50 libras annui redditus sive pensionis aut mesagii cum mesagio unius mensis conventui Karrofen. et patet in multis litteris apostolicis et pancartis quae sunt in thesauro. Sunt in eo prior et quatuor monachi et debet prior adesse annuatim in capitulo generali.
(Dans le même Pouillé il est dit qu’il y avait 3 religieux de Charroux et un ancien pour supérieur ; ils devaient des vivres et messages pour les religieux desservans à Charroux, outre la somme de 50 livres à l’abbé.),
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis Sancti Petri de Pleuvilla nunc annexa elemosinaria jus presentationis domino abbati reservatum.
- Ecclesia parochialis Sancti Hilarii d’Espenedes.
- Prioratus Sanctae Mariae de Niortho in antiqua fondationis domanio instituta reservatis mesagiis sex hebdomadarum conventui et centum turon. libris dicto abbati, ut patet in multis litteris et ut supra. Debet prior adesse annuatim in capitulo generali.
- Ecclesia parochialis Sanctae Mariae ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis Sancti Andreoe ejusdem loci, alias, Sainte-Foi.
- Prioratus Sancti Petri de Ebreonio, Esbreon, et eccclesia ejusdem loci, debentet annuatim solvunt abbati deceni libras turon. pro mesagio sive pensione antiqua, sicut et coeteri debent ut supra patet.
(Même Pouillé, un seul religieux, attendu le revenu.)
- Prioratus Sanctae Catharinae de Grandi-Calma, Grand-Chaulme, ex antiqua fondatione super quem reservatum fuit mesagium unius mensis in quo libet anno conventii et. 25 libras abbati ut supra.
(Même Pouilé est dit qu’il y avait trois religieux et un ancien pour supérieur : doivent vivres pour Charroux pendant la moitié d’août, outre 25 livres à l’abbé.)
- Ecclesia parochialis Sancti Martini de Aqueduxiis, vulgo Quéaux, prope supra dictum prioratum.
- Ecclesia parochialis Sancti Medardi de Goué prope Queaux.
- Prioratus Sanctae Mariae-Magdalenoe de Bernai et parochia de Solmeriis debet et ex antiquo solvit 18 libras pro mesagio sive pensione abbati.
- Ecclesia parochialis Sancti Gaudentii de Solmeriis, vulgo Sommières.
- Prioratus Sancti Fremerii, vulgo de Saint-Fraigne, de antiqua fundatione, super cujus proventibus reservata sunt mesagia unius mensis conventii in quolibet anno et 17 libras cum decem solidos domino abbati. Hoec solvuntur annuatim, et debet prior adesse annuatim in capitulo generali.
(Même Pouillé il est dit qu’il y avait 5 religieux et un ancien pour supérieur. Message pour
Charroux pendant la moitié de novembre, outre les 17 livres à l’abbé.)

- Ecclesia ejusdem loci.
- Prioratus Sancti Saturnini de Lobiliaco, vulgo Loubillé, de antiqua fundatione , super quem reservatum est scilicet mesagium unius mensis conventii annuatim et 60 libras abbati et hoec solvuntur in quolibet anno.
(Même Pouillé, il est dit qu’il y avait 5 religieux , les vivres, nourritures et messages des religieux, fors pain et vin un mois de chaque année qui est le mois d’octobre entier, outre les 60 livres à l’abbé.
Tout ceci doit s’entendre tant qu’il y aura des religieux desservans dans tous ces prieurés sous l’obédience des abbés.)

- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis Sancti Romani de Campis prope Melle.
- Prioratus Sancti Hilarii de Clairé cum suâ annexa d’Argenton, debet et solvit abbati 20 libras pensionis antiquae.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis Sancti Hilarii de Argentonio ecclesiarum, Argenton-les-Eglises.
- Prioratus Sancti Hilarii de Capella Berlouin prope Loudun, debet et solvit annuatim decem libras antiquae pensionis.
- Ecclesia Sancti Romani prope Karroff.
- Prioratus Sancti Nicolaï Montismorellii, de Montmorillon, cum suâ annexa de Chassenay, debet et solvit ab antiquo decem libras, abbati pro pensione sive mesagio.
- Prioratus Sancli Justini de Benayo nunc annexa camerariae.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis Sancti Petri de Ambernac.
- Ecclesia parochialis Sancti Nicolaï de Voitiloux.
- Ecclesia parochialis Sancti Mauricii de Castro Garnerii alias Château Garnier.
- Ecclesia parochialis Sancti Martini in heremo, alias Saint-Martin-de-Bourianne.
- Ecclesia parochialis Sanctae Imperiae de Malo presbytero, de Mauprevoir.
- Ecclesia parochialis Sancti Hilarii de Anesio, d’Anois, Elemosinariae annexa reservato jure presentationis abbati.
- Ecclesia parochialis de Surim nunc annexa ecclesice paroch. ejusdem loci de Anesio.
- Ecclesia parochialis Sancti Martini Arsi, Saint-Martin-Lars.
- Ecclesia Sancti Leodegari, de Genouillé.
- Ecclesia et terra de Enerciaco in parochiâ de Lobiliaco alias Narçais.
- Ecclesia et terra de Podio Calvo in dicta parochiâ alias Puy-Chauvet.
- Ecclesia parochialis de Messerun.
- Ecclesia parochialis de Meslerant sive Meslarant.
- Ecclesia de Marceliaco.
- Ecclesia Sanctae Sophiae cum sua parochiâ de Beaumont.
- Ecclesia de Monts.
- Ecclesia de Perizac.
- Ecclesia de Clermont.
- Ecclesia de Claro Monte.
- Ecclesia de Bello-Loco.
- Ecclesia de Camboire sive Camboirac.
- Ecclesia de Adaco, Adac.
- Ecclesia Sancti Maxentii.
- Ecclesia de Tursaco, Tursay.
- Ecclesia de Paziano.

 Diocèse de Saintes - In Santonensi Diocesi.

- Prioratus Sancti Salvatoris de Jarnac Campaniae, de prima et antiqua fundatione dicti monasterii super cujus redditibus reservatum mesagium sex hebdomadarum conventii Karroff. annuatim et centum 46 turon. annuae pensionis domino abbati.
(Dans le Pouillé de 1451 , ou 1471, 16 juin, il est dit que 5 religieux avaient été envoyés dans le prieuré de Jarnac Champagne et un ancien pour supérieur.
Dans le même Pouillé de 1471 ou 1451, est dit messages et viandes nécessaires pour les frères desservans en icelle abbaye et de leurs gens pendant un mois et demi chacun an, tant qu’il y aura des religieux audit Jarnac, qui est la moitié du mois de mars et le mois d’avril tout entier, outre la somme de 100 livres à l’abbé.)

- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia Sancli Martini de Chadenac [Chadenac] prope Jarnacum.
- Ecclesia parochialis Sancti Florencii prope Niorthum [Niort].
- Prioratus Sanctae Mariae de Augii vulgo d’Auge [Auge-Saint-Médard], cujus prior debet et solvit annuatim abbati 12 libras turon. annexa pensionis in capitulo generali.
- Ecclesia pariochialis ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis Sancti Stephani de Macqua Villa. [Macqueville 17]
- Ecclesia parochialis de Balan. [Ballans]
- Ecclesia parochialis de Berie sive Barie. [Brie-sous-Matha ?]
- Prioratus Sancti Salvatoris de Cressiaco vulgo Cressé [Cressé], de prima et antiqua fundatione dicti monasterii in quo et super cujus redditibus reservatum est mesagium unius mensis conventii et sexagenta libras turon. abbati in quolibet anno.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait 5 religieux de Charroux, messages et vivres nécessaires
pour les frères desservans en ladite abbaye pendant le mois de septembre à chacune année, outre
les 60 livres à l’abbé.)

- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus Sanctae Leurinoe [Sainte-Lheurine] prope Jarnacum Campaniae cujus prior debet et solvit annuam pensionem 12 libras abbati in capitulo generali.
- Prioratus Sanctae Mariae de Fournis, vulgo de Fournes in parochia de Soullignonniis, vulgo Soullignonnes [Soulignonne], debet et solvit abbati in capitulo generali 18 libras annuae pensionis.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci de Soullilognone.
- Prioratus Sancti Sixti de Ribaigniaco, vulgo Ribagnac [? voir mention ici ], debet et solvit prior abbati centum solidas turon. in capitulo generali.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus Sancti Medardi de Augiis sive d’Auge [Auge-Saint-Médard], cujus prior debet et solvit abbati in capitulo generali viginti quinque libras turon. et cameriae ejusdem monasterii quinquaginta solidos annuae pensionis.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci..
- Prioratus Sancti Hilarii de Merignaco [Mérignac], cujus prior debet et solvit abbati in capitulo generali centum solidos turon. annuae pensionis,
- Ecclesia ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis de Clam prope Clions.
- Ecclesia parochialis de Coluinis sive Coluna [?].
- Ecclesia parochialis de Auda [?].
- Ecclesia parochialis Sanctae Columbae.
- Prioratus Sancti Viviani sive Bibiani. [Saint-Vivien]
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus et parochialis ecclesia Sancti Andreae de Clions [Clion].
- Ecclesia de Maignaco [?].
- Ecclesia Sanctae Colonnerae, vulgo Colonnère [?].
- Ecclesia Sancti Peranci, vulgo Peranes [?].

 Diocèse d’Angoulême - In Engolismensi Episcopatu.

- Prioratus Sancti Godoaldi, vulgo Saint-Gaud, cujus prior debet et solvit abbati pensionem quinquaginta libras in capitulo generali annuatim.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus Sancti Dionisii de Licheris alias de Ciouvaco monasterio et antiqua fundatione, super cujus proventus et redditus reservatum est mesagium quindecim diorum, et abbati 25 libras turon. quo libet anno.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait 3 religieux et un ancien pour supérieur. Vivres et messages
des religieux de Charroux la moitié du mois de février chaque année outre les 25 livres payables
à l’abbé.)

- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus B. Mariae de Vouherta, vulgo de Vouarte [Vouharte], nunc annexus mensae abbatiali dicti monasterii.
Part à ledit abbé doit fournir au couvent de Charroux lesdits messages et 50 livres.
(Même Pouillé est dit que son revenu en vin a été conservé pour l’usage des abbés et religieux de Charroux, et outre cela les vivres et messages pour les religieux de Charroux pendant le mois de juin, outre 50 livres à l’abbé.)

- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia Sancti Petri de Çellefrouin.
- Ecclesia de Coleyas.
- Ecclesia de Fontenilliis, vulgo Fontenille.
- Ecclesia B. Mariae de Orchapiis sive d’Orchappe.
- Ecclesia de Canneliis sive Cannelé.
- Ecclesia de Sargunore sive Sarguno.cp.is.-
- Ecclesia de Domazaco sive Domazac.
- Ecclesia de Nobilïaco, vulgo Nouaillé.
- Ecclesia de Bonnezaco sive Bonnezac.
- Ecclesia de Teillé.

 Diocèse de Limoges - In Lemovicensi Episcopatu.

- Prioratus sive monasterium Sancti Angeli, vulgo Saint-Angel, in quo sunt 12 monachi et unus prior, cujus institutio et destitutio ad dictum abbatem dicti monasterii pertinet ; et faciunt professionem coram abbate, qui super eos et super priorem habet omnem juridictionem regularem et temporalem, est de prima et antiqua fundatione, debet prior personalem comparutionem in capitulo generali annuatim, ibi que solvere dicto abbati 50 libras turon. annuae pensionis.
(Même Pouillé est dit que l’ancien ou supérieur devait amener ou envoyer ses novices faire
profession à Charroux entre les mains de l’abbé.)

- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus de Cellette, cujus prior debet personalem comparutionem in capitulo generali, ibi que solvere abbati 17 libras et decem solidos annuae pensionis, debet etiam dictus prior mesagium quindecim dierum conventii annuatim , cum fit ille prioratus ex antiqua fondatione monasterii.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait 3 religieux : Vivres pour Charroux pendant la moitié de
juillet, outre 17 livres à Vabbé.

- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus Sancti Maximini de Maignaco, in quo sunt prior et duo monachi ex antiqua fondatione dicti monasterii. debet prior messagium conyentii pro media parte unius mensis annuatim et abbati 25 libras turon. annuae pensionis.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait 4 religieux de Charroux. Vivres pour Charroux pendant la moitié d’août, outre 25 livres à l’abbé.)
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus conventualis Sancti Salvatoris de Nontronio, vulgo Nontron, ubi sunt prior et quatuor monachi, est .ex antiqua et prima fundatione. debet mesagium pro mediotate unius mensis in quolibet anno debet prior adesse capitulo generali annuatim ibi que solvere abbati 25 libras turon. et fuerunt hic redditus referti ab institutione.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait 8 religieux de Charroux. Vivres pour Charroux pendant la moitié de janvier, outre 25 livres à l’abbé.)
- Ecclesia parochialis Sancti Salvatoris ejusdem loci.
- Ecclesia Sancti Simeonis ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis Sanctae Eulalioe ejusdem loci.
- Prioratus sive oratorium Sancti Nicolaï de Aubes in parochiâ de Noyer ex antiqua fundatione.
- Prioratus Sancti Vincentii in Castro Sancti Germani, cujus prior debet et solvit abbati annuatim 8 libras in capitulo generali.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus Sancti Laurentii du Theil de antiqua fundatione, debet prior mesagium unius mensis conventii et pensionem 17 libras et decem solidos abbati in quolibet anno, et hoec ab institutione.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait 2 religieux, Messages et vivres pour Charroux pendant la moitié du mois de mai chaque annnée, outre la somme de 17 livres à l’abbé.)
- Prioratus Sancti Petri de Moustiers et parochialis ecclesia ejusdem loci. Debet et solvit annuatim abbati septem libras pensionis annuae in capitulo generali persolvendas.
- Prioratus conventualis sive monasterium Sancti Salvatoris de Rupe Cavardi vulgo Rochechouart in quo est prior et quinque monachi, est ex prima et antiqua fundatione. debet prior abbati decem libras annuae pensionis in capitulo generali.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia Sancti Augustini.
- Ecclesia de Gradon.
- Ecclesia de Oratorio, Oradour.
- Ecclesia de Asneriis.
- Capella de Insula.
- Ecclesia de Poslac.
- Ecclesia de Gascougnolas.
- Ecclesia de Brillac et de Capellis,
- Prioratus de Petrusa vulgo la Peyreuse.

 Archiprêtré de Saint-Junien - In Archipresbiteratu Sancti Juniani.

- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis et capellania de Moustiers in archipresbiteratu de Rançon ex antiqua fundatione, debet abbati 9 libras, annuae pensionis, ut patet in litteris.
- Prioratus et parochialis ecclesia de Thileno in dicto achipresbiteratu de Rançon.
- Prioratus conventualis de Celledroin in dicto Lemov. Dioec. ex antiqua fundatione, debet mesagium quindecim dierurn conventii in quolibet anno , ut patet in pancartis et litteris antiquis super institutionem mesagiorum datis et confectis.
- Prioratus Sancti Petri de Colongiis prope Turenna de prima et antiqua fundatione, ubi sunt tres monachi sub ordine et obedientia domini abbatis : debet mesagium conventii pro medietate unius mensis et triginta quinque libras turon. abbati una cum monasterio sive prioratu conventuali de Asleux, cui annorum dicunt, ut patet in plurimis litteris dictorum mesagiorum et sex in quolibet anno.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.

 Diocèse de Clermont - In Claromontenii Episcopatu.

- Prioratus sive monasterium Sancti Salvatoris de Pleoux, de prima et antiqua fundatione, in quo supt prior et quinque monachi sub obedientia domini abbatis. debet superipr adesse singulis annis in capitulo generali, et ibi solvere dicto abbati 35 libras turon. debet que de suo prioratu mesagium
conventii pro medietate unius mensis in quolibet anno una cum prioratu de Coulongiis. Haec autem reservata fuerunt super redditus et domanium dictorum locorum ab institutione.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait 5 religieux de l’abbaye de Charroux et un ancien d’icelle
pour supérieur. Vivres et messages des religieux desservans à Charroux, fors le pain et le vin en la cuisine et réfectoire de ladite abbaye durant la moitié du mois de mai en chaque année, outre 80 livres payables chaque an à l’abbé.)

- Ecclesia. parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia et Castellum de Thiers ou Saint-Yvon.
- Ecclesia de Cadilogio.
- Abbatia Utissiodoren, vulgo Yssoire.
- Ecclesia de Molangia.
- Ecclesia de Godiniaco.
- Ecclesia Sancli Dyonisii de Lassezea.
- Ecclesia de Nobiliaco sive Nouaille.
- Ecclesia de Crosolego.
- Ecclesia de Badunaco.
- Ecclesia Sancti Petri de Noventuac.
- Ecclesia Sanctae Mariae et Sancli Petri de Ambernac.
- Ecclesia Sancti Martini d’Ambaïac.
- Ecclesia Sancli Maconio, Saint-Mâcon.

 Diocèse de Périgueux - In Petrogoricensi Episcopatu.

- Prioratus conventualis Sancti Petri de Sourza vulgo de Sourzac, de prima et antiqua fundatione ubi sunt prior et quinque monachi sub eadem obedientia ; super cujus domanium reservata fuit pensio sive mesagium abbati librarum quinquaginta annuatim persolvendarum in capitulo generali, in quo
debet prior comparutionem personalem singulis annis.
(Même Pouillé, 6 religieux de Charroux. vivres ou taxe 50 livres à l’abbé.)
- Ecclesia parochialis ejusdem loci cum sua annexa sancti Ludovici, quae ecclesia Sancti Ludovici simul et redditus ejusdem sunt de particulari domanio dictae abbatiae Karrofen.
- Prioratus Sanctae Columbae debet pensionem octo libri abbati in monast. Karrof.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus Sanctae Mariae de Capella Fulcherii, vulgo Chapelle Fouchier, super cujus domanium reservatum fuit ab institutione 25 libras. Turon. persolvunt in quolibet anno in capitulo generali.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia parochialis Sancti Cypriani de Sancto Projecto.
- Ecclesia parochialis Sancti Petri de Fougerac.
- Ecclesia B. Mariae de Mussidano.
- Ecclesia parochialis Sancti Gregorii ejusdem loci.
- Prioratus Sancti Medardi de Lymeuil prope Mussidan.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci ; qui prioratus et ecclesia parochialis debent abbati 25 libras annuae pensionis in capitulo generali in solidum et sine distinctione domanii et sic solvere communem ab institutione.
- Ecclesia parochialis de Vernenaco.
- Ecclesia nova Sanctae Mariae.
- Ecclesia parochialis de Sancti Progecti de Fractogoco de Freina.
- Ecclesia parochialis Sancti Salvatoris des Landes.
- Ecclesia parochialis de la Techea.
- Monasterium de Castro-Vosarum.
- Ecclesia parochialis Sancti Petri d’Ellers, alias d’Elbe.
- Ecclesia parochialis de Magerao.
- Ecclesia de Noviaco.
- Prioratus Sancti Stephani de Cosia, de Cose, nunc in Sarlatinsi Dioecesi ; debet abbati 12 libras, annuae pensionis in Karrof. monasterio sicut et coeteri prioratus.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.

 Diocèse d’Agen - In Agennensi Episcopatu.

- Prioratus Sancti Martini de Margaroux, vulgo Margaron, debet abbati Karrof. 30 libras turon. annuae pensionis sive mesagii in dicto monasterio persolvendas ; debet que comparutionem in capitulo generali singulis annis.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia de Vitraco.
- Ecclesia de Artaudis.
- Ecclesia de Bertinio.

 Diocèse de Béziers - In Bituri. Episcopatu.

- Prioratus Sancti Vicentii de Montibus-Capelloe, vulgo Mont-la-Chapelle, est de antiqua et prima fundatione, debet que mesagium conventii pro medietate unius mensis abbati, 17 libras decem solidos in dicto monasterio singulis annis, ut suprâ.
(Même Pouilé est dit qu’il y avait trois religieux ; vivres pour Charroux pendant la moitié de juillet, outre 17 livres à l’abbé.)
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Ecclesia de Tharlut.
- Ecclesia de Monasteriolo, vulgo de Menétreol.
- Prioratus de Menaterio, vulgo Menesfrion.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.

 Diocèse de Beauvais - In Belva. Episcopatu.

- Prioratus conventualis de Fraxineto, vulgo Fresnoi, de prima et antiqua fundatione, ibi que sunt prior et quinque Monachi, debet ab institutionem 80 libras parisiensis abbati annuae pensionis, quod postea diversis temporibus cuncta fuit et toli modo quod ista pensio determinata fuit ad centum quinquaginta libras turon. in quodam capitulo generali virtute certarum litterarum apostolicarum et hoec exinde soluta fuit monachis sublatis. debet prior adesse capitulo generali annuatim in dicto Karrof. Monasterio.
(Même pouillé, six religieux de Charroux, 100 livres parisis valant six vingt-cinq livres, sans messages à Charroux à cause du trop grand éloignement.)
- Prioratus de Audencuriâ, vulgo Houdancourt, debet abbati in dicto monasterio 12 libras et decem solidos. Ibi erant duo monachi cum prior, sed cum ratione belli civilis monachi sublati fuerunt. Ancta fuit ista pensio tamen certis causis remota fuit augmentatio, et remausit prima quoe nunc solvitur annuatim ; et est prior dispensatus à comparutione personali capitulo, generali.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait trois religieux, taxés à 12 livres 10 sous, sans autres messages à cause de son éloignement.)

 Diocèse de Bordeaux - In Burdegalensi Episcopatu

- Prioratus de Chauvignaco.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus Sancti Nicolaï de Graves.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus Sancti Petri de Flogerac.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus de Stella alias Esglisottes.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.

 Diocèse de Cahors - In Catumensi Episcopatu

- Prioratus B. Mariae de Bonoloco.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus B. Mariae de Boussaco.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.
- Prioratus de Monte-Pesalo.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci,
- Prioratus de Misericordia Dei.
- Ecclesia parochialis ejusdem loci.

 Diocèse de Reims - In Rhemensi Episcopatu.

- Prioratus sive prepositura de Villa Dominica, aliter Ville Dimanche, de prima et antiqua fundatione debet abbati 50 libras turon. annuae pensionis persolvendas in capitulo generali, qui debet adesse prepositus.
(Même Pouillé est dit qu’il y avait huit religieux de Charroux, taxés y compris l’autel de St-Reth, à 50 livres tournois sans autres messages à cause de l’éloignement.)
- Prioratus Sancti Rheti annexa dicto preposituroe.
- Prioratus de Bourloco.

 Diocèse de Thérouanne - In Morinensi Episcopatu

- Abbatia Hamensis, Ham, cujus abbas debet institui per dominum abbatem et esse in gremio abbatioe Karrofensis, habet etiam in eâ et super eam omnem jurisdictionem spiritualem et temporalem.
- Abbatia Andransis, vulgo d’Andre, cujus abbas debet etiam esse de gremio Karrof. et confert dominus abbas abbatem, et habet omnem jurisdictionem super dictos abbatem et monachos Audren. et sunt subjecti abbatiae de Ham, et adveniunt capitulo generali annuatim apud Karrof.

Nota. — Ce Pouillé de l’abbaye de Charroux est tiré d’un manuscrit de cette abbaye où sont en français plusieurs chartes d’icelle. A la fin du pouillé est marqué : Somme des messages dus au révérend abbé, six cent trente livres.

Nota. — Est entre les mains de M. le prieur de Charroux un Pouillé du 16 juin 1471 fait au chapitre général de Charroux où présidait révérend frère Jean Chaperon, abbé, où étoient présens tous les religieux, prieurs et officiers claustraux desservans audit lieu, comme aussi tous les religieux députés audit chapitre par les couvents et monastères établis par les précédents abbés en plusieurs des seigneuries de la fondation de ladite abbaye, et en leurs personnes tous les prieurs des prieurés de la collation et filiation d’icelle abbaye ; dans lequel pouillé sont marquées les redevances des messages dus à M. l’abbé de Charroux.

(Extrait des mémoires de dom Fontenau , t. 55 p. 263 , jusqu’à la p. 269.)

Un message, un commentaire ?

modération a priori

Ce forum est modéré a priori : votre contribution n’apparaîtra qu’après avoir été validée par un administrateur du site.

Qui êtes-vous ?
Se connecter
Votre message

Pour créer des paragraphes, laissez simplement des lignes vides.

Lien hypertexte

(Si votre message se réfère à un article publié sur le Web, ou à une page fournissant plus d’informations, vous pouvez indiquer ci-après le titre de la page et son adresse.)

Ajouter un document

Rechercher dans le site

Un conseil : Pour obtenir le meilleur résultat, mettez le mot ou les mots entre guillemets [exemple : "mot"]. Cette méthode vaut également pour tous les moteurs de recherche sur internet.